«Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου Σου Κύριε, η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις» ψάλλει η Εκκλησία μας σήμερα κατά την μεγάλη εορτή των Θεοφανείων. Η λέξη ερμηνεύει το νόημα και το περιεχόμενο του γεγονότος και το γεγονός είναι η αποκάλυψη και η φανέρωση του Θεού. Ο Θεός αποκαλύπτεται και φανερώνει την ταυτότητα του. Αποκαλύπτει ότι, ο ένας κατά την ουσία Θεός, υποστασιάζει το πρόσωπο του Πατρός, το πρόσωπο του Υιού και το πρόσωπο του Αγίου Πνεύματος. Αποκαλύπτει ότι, ο Θεός είναι ένας κατά την ουσία και Τριαδικός κατά τις υποστάσεις. Αυτή η αποκάλυψη του Θεού δεν γίνεται με ένα τρόπο θεωρητικό, αλλά με την ταυτόχρονη και ταυτόχρονα διακριτή παρουσία των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος στο ίδιο γεγονός.
Το τροπάριο συνεχίζει: «του γαρ γεννήτορος η φωνή προσεμαρτύρει σοι, αγαπητόν σε Υιόν ονομάζουσα και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς εβεβαίου του Λόγου το ασφαλές». Στην Βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό ο Πατήρ είναι παρών και βεβαιώνει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, ο αγαπητός Υιός και την φωνή του Πατέρα την
επιμαρτυρεί το Πνεύμα το Άγιο, το οποίο εν είδει περιστεράς επικάθηται επί τον Υιόν.
Είναι στο σημείο αυτό εκπληκτική η Μαρτυρία του Προδρόμου και Βαπτιστού. «Εγώ μας λέγει, δεν ήξερα ποιός είναι ο Υιός. Αλλά Εκείνος που με έστειλε να Βαπτίζω μου είπε ότι σ’ Αυτόν που θα δείς να κατέρχεται το Πνεύμα το Άγιον εν είδει περιστεράς, Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός. Καί ο Τίμιος Πρόδρομος έχει διπλή την μαρτυρία. Ακούει πρώτον την φωνή του Πατέρα και δεύτερον βλέπει το Πνεύμα το Άγιον εν είδει περιστεράς να παρίσταται.
Ο Θεός, λοιπόν, τον Οποίον εμπιστευόμαστε είναι τόσο καθαρός και τόσο σαφής στην αποκάλυψή Του ώστε δεν αφήνει αμφιβολία σε κανένα. Είναι τοσο ευδιάκριτα τα τρία πρόσωπα και την ίδια στιγμή έχουν την ίδια ουσία. Είναι Τριάς εν Μονάδι και Μονάς εν Τριάδι. Ο αληθινός Θεός, λοιπόν, δεν μας δίνει μαρτυρίες μέσω τρίτων αλλά ο ίδιος συνιστά τον Εαυτό Του.
Η γνώση του Θεού αφ’ εαυτής έχει ιδιαίτερη αξία. Είναι σημαντικό να μην περπατάς στο σκοτάδι, αλλά να γνωρίζεις τον Θεόν. Η γνώση του Θεού γίνεται την ίδια στιγμή και γνώση του ανθρώπου. Γνώση του τρόπου της αυθεντικής του υπάρξεως. Πόσο στ’ αλήθεια καλά γνωρίζουμε τον εαυτό μας; Πως υπάρχουμε, πως λειτουργούμε;
Ο άνθρωπος, όλοι οι άνθρωποι έχουμε κάτι κοινό. Την ανθρώπινη φύση μας. Πάνω δε σε αυτό το δεδομένο στηρίζεται η ισοτιμία όλων των ανθρώπων. Από την άλλη πλευρά το κάθε συγκεκριμένο ανθρώπινο πρόσωπο είναι μοναδικό και ανεπανάληπτο. Η κοινή, λοιπόν, ανθρώπινη φύση μας υποστασιάζεται σε πλήθος ανθρώπινων προσώπων. Γιατί όμως υπάρχουμε με αυτό τον τρόπο; Γιατί αυτό είναι το αρχέτυπο μας. Είμαστε κατ’ εικόνα Θεού δημιουργημένοι.
Πως υπάρχει ο Θεός: Ένας κατά την ουσία, Τριαδικός κατά τα πρόσωπα. Πως υπάρχει ο άνθρωπος: Ένας κατά την ανθρώπινη φύση, πολλαπλούς κατά τα πρόσωπα. Ο Θεός, λοιπόν, είναι κοινωνία προσώπων και ο άνθρωπος στην αυθεντικότητά του έχει πλασθεί να ζεί όχι ατομικά αλλά κοινωνικά, ως κοινωνία προσώπων. Ο Θεός είναι ΑΓΑΠΗ. Δεν μας λέγει ότι ο Θεός έχει ΑΓΑΠΗ, αλλά ότι ο Θεός ΕΙΝΑΙ αγάπη. Η αγάπη βιώνεται ως σχέση και ο Θεός ΕΙΝΑΙ αγάπη, γιατί δεν είναι ένα, αλλά τρία πρόσωπα. Αυτή η αλήθεια έχει καίρια σημασία για τη ζωή του ανθρώπου. Ο άνθρωπος, ο κατ’ εικόνα Θεού δημιουργημένος καλείται να ΕΙΝΑΙ αγάπη. Αυτή είναι η φυσική σχέση των ανθρώπων. Η κλήση του ανθρώπου είναι να κοινωνεί εν αγάπη ο ένας με τον άλλο και να συγκροτούν την αγαπητική κοινωνία των προσώπων. Κάθε άλλος τρόπος ύπαρξης είναι λαθεμένος και αρρωστημένος. Η έκπτωση από την αγάπη είναι μη ζωή, είναι άρνηση της ζωής.
Η σημερινή ημέρα, λοιπόν, είναι μεγάλη για τον άνθρωπο, γιατί και τον αληθινό Θεο γνωρίζει, αλλά και τον αληθινό άνθρωπο γνωρίζει. Η άρνηση αυτού του Θεού, τελικά αποδεικνύεται άρνηση του ίδιου του ανθρώπου. Είναι διάλυση του τρόπου της υπάρξεώς του. Σε αυτή την διαλυμένη κατάστασή μας ο άλλος, ακόμη και ο άνθρωπος του σπιτιού μας, δεν είναι πλέον η χαρά μας, αλλά η κόλασή μας. Καταφέραμε όχι μόνο στις κοινωνίες μας, αλλά μέσα στην ίδια μας την οικογένεια, ο ένας να μην είναι για τον άλλο η χαρά του αλλά η κόλασή του. Αλλά αυτό ακριβώς είναι η αποτυχία μας και η παρακμή μας.
Σήμερα, αυτή την παρακμή μας προσπαθούμε να την πετυλίξουμε με χρυσόχαρτο, για να κρύψουμε την βρωμιά της. Ένα τέτοιο χρυσόχαρτο είναι και το λεγόμενο «Σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης». Ανίκανοι να αγαπήσουμε και να ερωτευθούμε, προσπαθούμε να κρύψουμε τα κουρέλια μας, τυλίγοντάς τα σε χρυσόχαρτο. Γιατί αυτό που πρασπαθούμε να κρύψουμε, είναι
αυτή ακριβώς η ανικανότητά μας να αγαπάμε, αυτή η βεβαιότητά μας για το πόσο ανέντιμος είναι αυτός, που προσωρινά ζούμε μαζί, ώστε να προσπαθούμε να προστατευθούμε από την κακία του με σύμφωνα, και κοροιδεύουμε τον εαυτό μας, όταν μιλάμε για σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης. Αλήθεια, πόσο ελεύθερη είναι μια σχέση που χρειάζεται σύμφωνο για να σταθεί στα πόδια της, και πόσο ελεύθερη μπορεί να είναι μια συμ+βίωση!!! Καί όλα αυτά, γιατί μας λείπει η τόλμη της αληθινής αγάπης. Την στραγγάλισε ο εγωισμός μας! Η πραγματική ελευθερία μιάς σχέσης είναι αυτή που προσφέρει η βεβαιότητα της αγάπης. Η αγάπη έξω βάλλει τον φόβο, και αυτό που ζητά είναι ο πλουτισμός της με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος στην ζωή και την σχέση -αυτό είναι ο εκκλησιαστικός Γάμος- του οποίου οι πρώτοι καρποί είναι η αγάπη, η χαρά και η ειρήνη.
Η σημερινή εορτή και ημέρα αποκαλύπτει μέσα από την ομορφιά της αγαπητικής κοινωνίας του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος την ασχήμια της ανέραστης συνάθροισης ατομικών υπάρξεων και κατά συνέπεια της αποτυχίας της δικής μας ζωής.
Δεν είναι, λοιπόν, άλλο τα Θεοφάνεια και άλλο η καθημερινή μας ζωή. Τα Θεοφάνεια που λέγονται και Φώτα, έρχονται ακριβώς για να φωτίσουν την καθημερινότητά μας, για να μην είναι η κόλαση που φτιάξαμε, ζώντας μακρυά από τον Χριστό. Αν είχαμε μάθει να αλληλοπεριχωρούμεθα, όπως τα πρόσωπα της Αγίας Τριάδος, στο Σώμα του Χριστού, που είναι η Εκκλησία Του, και είμασταν ενωμένοι στην αγάπη του, θα είχαμε διώξει προ πολλού αυτούς που μας πνίγουν, καθώς μέρα με τη μέρα μας αφαιρούν το οξυγόνο που αναπνέουμε. Δεν θα περιμέναμε τα δάνεια των τυράννων μας, για να ζήσουμε, αλλά θα ζούσαμε από τον πλουτισμό της αγάπης μας και θα είμασταν ελεύθεροι.
Σήμερα, όμως, που ο Χριστός μπαίνει στον Ιορδάνη ποταμό, «των υδάτων αγιάζεται η φύσις και ρήγνυται ο Ιορδάνης». Καθώς ο Χριστός μπαίνει στον ποταμό, ο Ιορδάνης «εστράφη εις τα οπίσω, ορών τον αόρατον οραθέντα, τον Δεσπότην εν δούλου μορφή». Συγκλονιστικό το γεγονός, να βλέπει κανείς τον Ιορδάνη ποταμό να αλλάζει πορεία και να στρέφεται εις τα οπίσω.
Εμείς σήμερα τελούμε τον Μεγάλο Αγιασμό, προκειμένου να αγιάσουμε τα σπίτια μας, τα χωράφια μας, τα κτήματά μας, να πιούμε από αυτόν και να τον κρατήσουμε στα σπίτια μας, για κάθε δύσκολη ώρα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας λέγει ότι, παλαιά, την ημέρα των Θεοφανείων οι χριστιανοί ξυπνούσαν νύκτα και πήγαιναν στις πηγές και έπαιρναν νερό, που το θεωρούσαν αγιασμένο, γιατί πίστευαν ότι την ημέρα των Θεοφανείων όλα τα νερά αγιάζονται. Το νερό του αγιασμού που φυλάμε στα σπίτια μας, είναι ένα διαρκές θαύμα καθώς δεν χαλάει, αλλά πάντοτε μας αγιάζει.
Από καρδίας, εύχομαι σε όλους Σας να ζήτε πάντα μέσα στο φως του Χριστού και η ζωή σας να είναι αγιασμένη από την Χάρη Του.
Ευχέτης πάντων προς Κύριον
Ο Σισανίου και Σιατίστης Παύλος
