Αποσπάσματα ποιημάτων και συνεντεύξεων του Νίκου Καρούζου, που ακούγονται στο ντοκιμαντέρ «Νίκος Καρούζος – Ο Δρόμος για το Έαρ» (cτις αίθουσες από 08/07/2021).
Με τον παππού πηγαίναμε συχνά στο νεκροταφείο στο Ναύπλιο. Η γυναίκα του νεκροθάφτη μας έφτιαχνε καφέ.
Καθόμαστε στο πλακόστρωτο της εκκλησίας του νεκροταφείου και πίναμε καφέα ρεμβάζοντας τους τάφους.
**********
Στον "Ρομαντικό Επίλογο", θα γράψει:
Μη
με διαβάζετε όταν δεν έχετε
παρακολουθήσει
κηδείες αγνώστων
ή έστω μνημόσυνα.
μαντέψει τη δύναμη
που κάνει την αγάπη
εφάμιλλη του θανάτου.
Όταν δεν αμολήσατε αϊτό την Καθαρή Δευτέρα
χωρίς να τον βασανίζετε
τραβώντας ολοένα το σπάγγο.
Όταν δεν ξέρετε πότε μύριζε τα λουλούδια
ο Νοστράδαμος.
Όταν δεν πήγατε τουλάχιστο μια φορά
στην Αποκαθήλωση.
Όταν δεν ξέρετε κανέναν υπερσυντέλικο.
Αν δεν αγαπάτε τα ζώα
και μάλιστα τις νυφίτσες.
Αν δεν ακούτε τους κεραυνούς ευχάριστα
οπουδήποτε.
Όταν δεν ξέρετε πως ο ωραίος Modigliani
τρεις η ώρα τη νύχτα μεθυσμένος
χτυπούσε βίαια την πόρτα ενός φίλου του
γυρεύοντας τα ποιήματα του Βιγιόν
κι άρχισε να τα διαβάζει ώρες δυνατά
ενοχλώντας το σύμπαν.
Όταν λέτε τη φύση μητέρα μας και όχι θεία μας.
Όταν δεν πίνετε χαρούμενα το αθώο νεράκι.
Αν δεν καταλάβατε πως η Ανθούσα
είναι μάλλον η εποχή μας.
ΠΡΟΣΟΧΗ
ΧΡΩΜΑΤΑ
Μη με διαβάζετε
όταν
έχετε
δίκιο.
Μη με διαβάζετε όταν
δεν ήρθατε σε ρήξη με το σώμα…
Ώρα να πηγαίνω
δεν έχω άλλο στήθος.
**********
Μια τριανταφυλλιά στο φεγγαρόφωτο!
Τι φρίκη, την τρώνε τα δευτερόλεπτα!
**********
Είμαι 46 και δεν έχω πεθάνει ακόμη.
**********
Πού πας με τόση ομορφιά: Στο Βάθος θάνατος.
**********
Η νύχτα με συμφέρει.
********** ********** **********
Αυτοσυνέντευξη μετά την παρακολούθηση του ντοκιμαντέρ.
Πότε εισήχθη στη ζωή σας ο θάνατος;
Ήμουν πολύ μικρή και δεν έχω άμεση ανάμνηση. Αλλά το ξέρω από τις διηγήσεις της μητέρας μου και των συγγενών. Όταν συνέβαινε κάτι που με τρόμαζε, λιποθυμούσα. Κι έμενα αναίσθητη για διάστημα ικανό ώστε, π.χ. η μάνα μου να με σηκώσει στα χέρια της και να Βγει έξαλλη στον κεντρικό δρόμο μπροστά στο σπίτι, σταματώντας τα αυτοκίνητα που περνούσαν προς το κέντρο της πόλης. Για να με Βάλει κάποιος μέσα, να με πάνε στο νοσοκομείο. Αλλά, μέχρι να με Βάλουν στ' αμάξι, συνερχόμουν.
Τα χτυπήματα. Κάτι που συνέβαινε απρόοπτα στο σώμα, μια πετριά στο κεφάλι εκεί που έπαιζα ανέμελη, ένα σκίσιμο στα χείλη, στο πόδι μου μια πληγή, ένα πέσιμο απ' το ποδήλατο Αυτά ήταν τρομερά πράγματα, το πιθανότερο να με σκότωναν. Κι αν με σκότωναν, θα κατέστρεφα εκείνους που ζούσαν από μένα. Δεν ήθελα να είμαι παρούσα σε αυτήν την ανείπωτη δυστυχία.
Σε ποιον οφείλατε οπωσδήποτε να ζήσετε;
Η μητέρα μου είχε εγκαταλειφθεί ως παιδί. Και το πρώτο δικό της παιδί πέθανε στη γέννα. Πριν συλληφθώ εγώ. Η μητέρα μου είχε πείσει τον εαυτό της πως το πιο πιθανό ήταν να έχανε κι εμένα. Επομένως, το παράξενο για κείνη -το θαύμα- ήταν ότι έζησα.
Στον κόσμο μου, λοιπόν, η ζωή δεν είναι καθόλου δεδομένη. Το αναμενόμενο είναι αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν σπάνιο: Να πεθάνεις πριν την ώρα σου. Το ότι κάθε πρωί ξημερώνει μια καινούργια μέρα είναι μια χάρη που μου γίνεται, τα τελευταία σαράντα πέντε χρόνια.
Πώς αντέχετε να ζείτε περιμένοντας διαρκώς την κακιά στιγμή;
Είναι ο μόνος τρόπος που ξέρω.
Πόσο δύσκολο είναι, τότε, για έναν άνθρωπο σαν εσάς να επιδιώξει την ευτυχία;
Αυτό το απαντάει ένας από τους αφορισμούς μου: Μα. δε χρειάζομαι ευτυχία, αλλά να μην αφήνω τον θάνατο να με ξαφνιάσει. Ο Καρούζος λέει επί του θέματος: Η αγωνία υπερβαίνει τη ζωή / γι' αυτό και αχρηστεύει τις απολαύσεις. Δεν επιδιώκουμε την ευτυχία, αλλά να κατευνάσουμε την αγωνία.
Πώς. άραγε, κατευνάζουμε μια τέτοια αγωνία;
Προετοιμαζόμενοι. Αναπτύσσοντας κεραίες που λαμβάνουν, γυροσκοπικά, τα σήματα. Γράφοντας γράμματα στον θάνατο. Παρακολουθώντας τις κινήσεις του. Διαβάζοντας τ' αγγελτήριά του στις εφημερίδες. Πηγαίνοντας βόλτα στα νεκροταφεία. Ή σε κηδείες αγνώστων. Αυτό που λένε «συστηματική απευαισθητοποίηση».
Η στενή επαφή με τον θάνατο, καθώς κι ο διαρκής φόΒος ότι ανά πάσα στιγμή έρχεται το τέλος, δεν λειτουργεί και ως υπενθύμιση για να ζει κανείς το τώρα; Να ζει αυτό που λένε «στο παρόν», όσο είναι καιρός;
Όχι για μας. Για μας το παρόν είναι καθεαυτήν η αγωνία. Η ενσταλαγμένη λύπη μες στο ανθισμένο ρόδο. Το σκουλήκι που περιμένει. Δεν είμαστε αθώοι: Από τα πολύ τρυφερά μας χρόνια, ξέρουμε. Είμαστε τα αυτόματα της επιφυλακής.
Μην το ψάχνετε. Εμείς έχουμε χάσει και τη ζωή και τον θάνατο. Βρήκαμε την ποίηση μονάχα τη νύχτα που μας συμφέρει.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου