Μεταμόρφωση του Σωτήρος (''ο γάμος και ο μοναχισμός '')

του πρωτ. Βασιλείου Θερμού Αναπληρωτού Καθηγητού ΑΕΑΑ – Παιδοψυχιάτρου.

(περ. Εφημέριος, τ.4 / 2021, σσ.24-25).

Η Δεσποτική εορτή της Μεταμορφώσεως είναι αγαπητή στον λαό μας, καθώς συνδυάζεται με καλοκαιρινές πανηγύρεις στην όμορφη ελληνική ύπαιθρο. Σε ορισμένα μέρη σηματοδοτεί και την ευλογία των σταφυλιών.

Από θεολογικής πλευράς έχει αναλυ­θεί πλούσια και έχει αποτελέσει αφετη­ρία για βαθύ προβληματισμό ως προς τη δόξα του Θεού και τη θέωση του ανθρώ­που. Μάλιστα η θεολογία του Ησυχα­σμού βρήκε στη Μεταμόρφωση την πηγή, από όπου τεκμηριώνει την μετοχή στις άκτιστες ενέργειες και εμπνέεται εσχατολογικά.

Αλλά υπάρχει και μιά θεολογική πτυ­χή του γεγονότος τής Μεταμορφώσεως, η οποία έχει παραμείνει στην αφάνεια. Ουδέποτε αναφέρεται, πολύ περισσότε­ρο δεν αξιοποιείται. Μας την παρουσι­άζει ο κορυφαίος θεολόγος Άγιος Μάξιμος ο 'Ομολογητής.

''Ας κατέβει η χάρη σου Παναγιά Τροοδίτισσα''

ΟΙ ΠΑΡΑΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

‘’Ἐν εὐμενείᾳ’’ ψάλλοντες τόν Μεγάλο Παρακλητικό Κανόνα.

Η δόξα μεγάλη, η αλαζονεία μεγαλύτερη. Τα επιτεύγματα περίτρανα, τ’ αποτελέσματα αμφιλεγόμενα. Η υλοφροσύνη κυρίαρ­χος, η παραφροσύνη αντίπαλος: «Τὴν δέησιν ἐκχεῶ πρὸς Κύριον, καὶ αὐτῷ ἀπαγγελῶ μου τάς θλίψεις, ὅτι κακῶν ἡ ψυχή μου ἐπλήσθη, καὶ ἡ ζωή μου τῷ ᾍδῃ προσήγγισε, καὶ δέομαι ὡς Ἰωνᾶς· Ἐκ φθορᾶς, ὁ Θεός με ἀνάγαγε ».

«Κατακυριεύσας τήν γην» κυριεύτηκε απ' αυτήν ο κύριος καί τύραννος της άνθρωπος. Η χοϊκή του σύσταση τόν συνδέει άρρηκτα μαζί της. Εκείνος όμως γέμισε ακόμα καί τήν ψυχή του μέ τό χώμα της καί ο ουρανός έμεινε μακριά: «Ἵνα τί με ἀπώσω, ἀπὸ τοῦ προσώπου σου τὸ φῶς τὸ ἄδυτον, καὶ ἐκάλυψέ με, τὸ ἀλλότριον σκότος τὸν δείλαιον».

Ο Θεός, ο Πατέρας του, του φάνηκε ενοχλητι­κός στή δική του κυριαρχία. Ο υπερφίαλος υιός άφησε τόν στοργικό Πατέρα απόμακρα, δέν τόν χρειάζεται. Ή δύναμή του, τό χρήμα του, η σάρκα του είναι οι μέριμνές του καί οι θεοί του, τόσο κο­ντινοί, τόσο γήινοι, τόσο ψεύτικοι. «Απορήσας εκ πάντων» ο επηρμένος άνθρωπος καταλήγει στό αδιέξοδο: «Καταιγὶς με χειμάζει, τῶν συμφορῶν Δέσποινα, καί τῶν λυπηρῶν τρικυμίαι, καταποντίζουσιν».

Πρόγραμμα Ι.Ακολουθιών

''True Mothers'' της Naomi Kawase

 

Το «True Mothers» της Ναόμι Καουάσε (Kawase), στο (ακυρωμένο) φεστιβάλ των Καννών, η ταινία όπου  τώρα αναμένεται να κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της σε αυτό του Τορόντο, μοιάζει να θέλει να μας κάνει να κλάψουμε.

Είναι σαφές ότι  αφορά τις γυναίκες και τη μητρότητα, έχει προσαρμοστεί σε σενάριο από ένα μυθιστόρημα της Mizuki Tsujimura σχετικά με τους θετούς γονείς που έρχονται σε επαφή απότομα με μια γυναίκα που ισχυρίζεται ότι είναι η μητέρα του γιου τους.

Ένα κομψό έργο, υποστηριζόμενο από το καθηλωτικό κομμάτι της αφήγησης, τα καθολικά διανθρώπινα του θέματα και έναν τόνος που θεμελιώνει την ενσυναίσθηση χωρίς να μετουσιωθεί σε απλή μελό συναισθηματικότητα. 

Η Kawase έτσι ασχολείται μ' ένα πολύ ισχυρό συναισθηματικά και πρωταρχικό θέμα εδώ που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον όχι μόνο για τις γυναίκες αλλά και για τους άνδρες, ρωτώντας και εξερευνώντας μερικές ανυπέρβλητες σε σημασία ερωτήσεις. Τι είναι το σεξ; Τι είναι η μητρότητα; Είναι η υιοθεσία καλή ή κακή ιδέα;

Church in the Land of Desire: Eastern Orthodox Encounter with North American Consumer Culture (by Edward Rommen and Bradley Nassif)

    Σύμφωνα με τον William Leach (βλ.William Leach (1993). Land of Desire: Merchants: Power and the Rise of a New American Culture. New York: Vintage Books (Random House), ISBN 0-394-54350-5), οι θρησκευτικές κοινότητες που έχουν έρθει στη Βόρεια Αμερική δεν μπόρεσαν να αντέξουν τη ζημιογόνο επιρροή της κοινωνίας της με γνώμονα τον καταναλωτή, η οποία έχει μεταλλάξει τα εκκλησιαστικά έθιμα, τις αξίες και τις πρακτικές. 

    Αντί να αντισταθούν, οι περισσότερες από αυτές τις ομάδες προσπάθησαν να ενσωματώσουν τον Χριστιανισμό στη νέα κουλτούρα.

    Με αυτόν τον τρόπο, διατρέχουν τον κίνδυνο να περιθωριοποιήσουν ή να οριοθετήσουν την εκκλησία και να αλλάξουν ριζικά τις διδασκαλίες και τις πρακτικές της. 

Διαπολιτισμική θεώρηση τῆς φτώχειας στήν Καινή Διαθήκη καί τό Κοράνιο ( Γεωργίου Καδιγιαννόπουλου, Διδάκτορος Πανεπιστημίου Ἰωαννίνων ,μεταδιδακτορικού ἐρευνητή τοῦ Πανεπιστημίου Πατρῶν, στο περ. ΘΕΟΛΟΓΙΑ 91, 2 (2020) 205-227).

Τὸ φαινόμενο τῆς φτώχειαςⁱ ἔχει ἀποκτήσει εὐρεῖα διάσταση τὶς τελευταῖες δεκαετίες μέ ἀποτέλεσμα σημαντικὸ τμῆμα τοῦ παγκόσμιου πληθυσμοῦ νά διαβιoῖ κάτω ἀπὸ τά διεθνῶς ἀποδεκτά ὅρια τῆς φτώχειας.

Ὡς ἔννοια ἡ φτώχεια εἶναι πολυδιάστατη, καθὼς περικλείει ζητήματα οἰκονομικῆς καὶ κοινωνικῆς εὐημερίας, ἀνθρώπινης ἀξιοπρέπειας καὶ ἐλευθεριῶν, ἰσότητας κ.ἄ.ⁱⁱ.

Συνεπῶς, ἕνας ὁρισμὸς τῆς φτώχειας, ὁ ὁποῖος ἔχει συμπεριλάβει μόνο τήν οἰκονομική διάστασή της καὶ παραβλέπει τὶς ἄλλες σημαντικές παραμέτρους της, δέν μπορεῖ νά θεωρηθεῖ πλήρηςⁱⁱⁱ.

Ενοριακή Εκδρομή_ 16-6-2021: Λευκάκια Ναυπλίου_Ι.Ν.ΑΓ.ΛΟΥΚΑ ΙΑΤΡΟΥ [επιμ.υλικού Ορκόπουλος Κων/νος]

ΚΩΣΤΑΣ ΑΞΕΛΟΣ: ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΤΕΩΡΟ (γ' Μέρος)

 (…) Η ερώτηση της δημοκρατίας οδηγεί στην ερώτηση του σοσιαλισμού. Ο τελευταίος απέτυχε παντού οικτρά. Εκεί όπου υλοποιήθηκε όπως κι εκεί όπου επιβλήθηκε.

Οι αρχές του παρέμειναν αντικατοπτρισμοί και η πραγματικότητά του δεν είχε τίποτα το σοσιαλιστικό. Ωστόσο, (...) ο σοσιαλισμός, η σοσιαλιστική τάση η οποία δεν υπάγεται σ’ ένα συγκεκριμένο κόμμα, εξακολουθεί να εκδηλώνεται σχεδόν ανεξάρτητα από τα κόμματα που την επικαλούνται. Ανήκει στο πνεύμα των καιρών. Ποιο θα είναι το μέλλον της; Η ισχύς των πολιτικών κομμάτων θα συνεχίζεται επ’ αόριστον;

ΚΩΣΤΑΣ ΑΞΕΛΟΣ: ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΤΕΩΡΟ (β' Μέρος)

 

Μια δραστική ερώτηση του πολιτικού απαιτεί επίσης ερώτηση της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Στη μεταφυσική και την ηθική και ιδίως στην πολιτική, η ελευθερία τίθεται, αλλά παραμένει μια έννοια και μια κατάσταση σχεδόν αδύνατη. Δεν είναι ο προκαθορισμός ή η αιτιότητα που την δυσκολεύουν, είναι η ίδια που αποτελεί πρόβλημα.

(...) Η ελευθερία δεν αντιτίθεται στην αναγκαιότητα, είναι, στην καλύτερη περίπτωση, η ανειλημμένη δύναμη του πεπρωμένου που την υπερφαλαγγίζει. Δεν θα πάψει ποτέ να λειτουργεί σαν μια διαψευσμένη υπόσχεση.

Η πολιτική ελευθερία θα απαιτείται διαρκώς, θα επίκειται διαρκώς, θα καλείται διαρκώς στην τάξη, η οποία όμως παραμένει υπερβολικά αμφίσημη.

Αυτό που σήμερα αποκαλούμε δημοκρατία είναι στην ουσία ολιγαρχία. Δυσαρεστημένοι από την υπάρχουσα αυτή δημοκρατία, ανατρέχουμε σε μια δημοκρατία του παρελθόντος, κατά γενικό κανόνα την ελληνική δημοκρατία, επικαλούμαστε μια βελτιωμένη δημοκρατία ή ονειρευόμαστε την επικείμενη δημοκρατία η οποία παραμένει εντελώς απροσδιόριστη.

Το ‘’κρυφό σχολειό’’ και το φτωχό σχολείο

    O 18ος αιώνας, και πιο πολύ το τελευταίο μισό του, μπορεί να αποκαλεστεί και ο χρυσός αιώνας της Ελληνικής Διαφώτισης.        Πίσω από την άνοδο των ελληνικών γραμμάτων και τεχνών, βρίσκεται η οικονομική άνθηση των Ελλήνων της εποχής, οι οποίοι πλουτίζουν, μαθαίνουν και φροντίζουν με ποικίλους τρόπους να μεταδοθούν οι ιδέες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και στη γενέτειρα περιοχή τους.

      Τα Ιωάννινα, η Άρτα, η Δημητσάνα, η Ανδρίτσαινα, η Σμύρνη, το Αϊβαλί, η Χίος, η Πόλη, τα Αμπελάκια, οι Μηλιές, η Τραπεζούντα, η Αργυρούπολη, η Σάμος, η Μοσχόπολη, η Πρίγκηπος, η Κοζάνη, το Ιάσιο, το Βελιγράδι, το Βουκουρέστι και πολλές άλλες περιοχές φιλοξενούν ελληνικά σχολεία στα οποία φοιτούν όχι μόνο Έλληνες αλλά και σπουδαστές άλλων εθνικοτήτων της Αυτοκρατορίας, όπως Σέρβοι, Βούλγαροι, Αρμένιοι, Βλάχοι. 

ΚΩΣΤΑΣ ΑΞΕΛΟΣ: ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΤΕΩΡΟ(α' Μέρος)

(...)Το πολιτικό παραμένει πάντοτε μετέωρο. Δεν εξαντλείται ούτε στο παρελθόν, ούτε στο παρόν του, ούτε στην αναμονή του μέλλοντος. Δεν αποτελεί έναν ξεχωριστό κόσμο και συχνά μπορεί να είναι «άκοσμο». Το πολιτικό, παρότι υποτίθεται ότι είναι τρομερά πραγματικό, παραμένει ωστόσο φαντασματικό.

Ποιος έχει την εξουσία; Το πολιτικό δεν αφήνεται να περιοριστεί σ’ αυτόν που κατέχει την εξουσία και στα αντιπολιτευόμενα κινήματα, τα οποία με ειρηνικό ή βίαιο τρόπο θέλουν να το κατακτήσουν. Παραμένει διαρκώς αντικείμενο διεκδίκησης, αλλά δεν μπορεί να ασκήσει τη δύναμή του αν οι πολίτες δεν επιδεικνύουν μια κάποια απάθεια και κάποια επιθυμία δουλείας.

Intelligenza Artificiale: una nuova proposta di regolamento UE(ΕΕ) -Riccardo Nanni , 28-5-2021

 Στις 21 Απριλίου 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε πρόταση Κανονισμού για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) και το αντίστοιχο σχέδιο συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών. Αυτή είναι η πρώτη πρόταση δημιουργίας εξειδικευμένου Κανονισμού που υποβάλλεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την Τεχνητή Νοημοσύνη και που αποκτά μία συνολική μορφή. 

Η αρμόδια Επίτροπος, Margrethe Vestager, ατύπως, τόνισε ότι η «εμπιστοσύνη» είναι το κεντρικό θέμα της πρότασης και του νέου ρυθμιστικού σχεδίου.

Τεχνητή νοημοσύνη: Για ποιο πράγμα μιλάμε;

Τι άλλο μας έμαθαν τα 12 λεπτά του Μιθριδάτη: Σάτιρα, «a postmodern bricolage of genres and forms».

Ο Μιθριδάτης είχε πάντα καυστικό λόγο, ήταν πνεύμα αμφισβήτησης και δεν μασούσε τα λόγια του. Μέσα σε 12 λεπτά που διαρκεί το κομμάτι το οποίο ο ίδιος το παρουσιάζει ως «μικρού μήκους μουσική ταινία», ξεδιπλώνει μια εύστοχη, στοχευμένη και ανελέητη κριτική.

Η σάτιρα ήταν ένα είδος λόγου που ταίριαζε στην ιδιοσυγκρασία του, γι’ αυτό και αβίαστα προέκυπτε στα λεγόμενα και τα γραφόμενά του. 

Διαχειρίστριες του θανάτου: Ελίζα

Η Ελίζα έτριβε με οινόπνευμα τα μουδιασμένα πέλματα του Μάκη, όταν εκείνος άφηνε την τελευταία του πνοή. Ο παιδικός της φίλος ήταν κατάκοιτος εδώ και δυο χρόνια περίπου, μετά από ένα γλίστρημα σε αγώνες σκι. 

Ο λαιμός του είχε σπάσει, το κορμί του είχε παραλύσει σχεδόν εντελώς, και ήταν θαύμα πως συνέχισε να ζει μετά απ' αυτή την αεροπλανική τούμπα. Μόνο το δεξί του χέρι μπορούσε να κινεί, κι αυτό αδέξια.

Η Ελίζα είχε σταθεί στο πλάϊ του, όλο αυτό το διάστημα, σαν αδελφή και σα μητέρα, μια και ο Μάκης δεν είχε γονείς ούτε άλλους συγγενείς και η λύση του ασύλου δε θα ταίριαζε καθόλου σε ένα νέο άνθρωπο, εξαιρετικά δραστήριο μέχρι την τραγική μέρα του δυστυχήματος.

Jane Austen, ''Περηφάνια και Προκατάληψη''

 Η Jane Austen είναι σήμερα μία από τις πιο πολυδιαβασμένες μυθιστοριογράφους της αγγλικής λογοτεχνίας, με τα έργα της να έχουν τεράστια επίδραση σε όλο τον κόσμο, ενώ πρόσφατα το πρόσωπό της επιλέχθηκε για το βρετανικό χαρτονόμισμα των 10 λιρών, μαζί με τη φράση: «Δηλώνω, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει άλλη απόλαυση σαν το διάβασμα».

Τα βιβλία της, που πλέον φέρουν περήφανα στο εξώφυλλο το όνομά της με μεγάλα γράμματα, αποτελούν ένα σπάνιο φαινόμενο και έναν φάρο για τους αναγνώστες του 21ου αιώνα. 

Ανάμεσα στα άλλα μυθιστορήματα που έγραψε η σπουδαία Jane Austen, το Περηφάνια και Προκατάληψη ξεχωρίζει. Είναι το δεύτερο βιβλίο της που εκδόθηκε και δημοσιεύεται στις 28 Ιανουαρίου του 1813. 

Το Παλιό και το Νέο: Οι κατά καιρούς προτάσεις του Νέου Κινηματογράφου.

 «Είμαστε ένα στύλβον χάος»

Paul Cézanne‎( 1839 –1906).

Ή προσπάθεια πού γίνεται με το κείμενο αυτό αντιτίθεται σ’ αυτό που αποκαλούν καθιερωμένο κινημα­τογράφο και μέσα σ’ αυτόν εμπεριέχεται κι ό,τι ονόμασαν σύγχρονο, καθώς κι ένα μεγάλο μέρος εκείνου πού θεώρησε την αυθαιρεσία σαν την ύψιστη βαθμίδα πού θα μπορούσε να φτάσει, όσον αφορά τον εκφραστικό τομέα.

Εννοώ αυτόν πού κάποτε υπήρξε ‘’αντεργκράουντ’’.

Τ’ αποτελέσματα του κινήματος, παρ’ ολ’ αυτά χρήσιμα και με θετικό συντελεστή, απαιτούν διευθέτηση για το πέρασμα στη νέα οπτική τάξη πού θ’ αντιμετωπίσει σαν πρόβλημα την υπέρβαση του κινηματογράφου.

Στον αιώνα μας η σύγχρονη πολιτιστική πορεία χα­ρακτηρίζεται στον τομέα της τέχνης απ’ το είδος εκείνο της έκφρασης πού επιτρέπει το μέγιστο της βαρβαρό­τητας με το ελάχιστο των υλικών μέσων, την τέχνη τού κινηματογράφου.

Συντηρείται ακόμα σαν κατάσταση ένα είδος εκλε­πτυσμένων ‘’νεοβανδάλων, καλά οργανωμένων, πού κάτω από ποικίλα προσχήματα ταλαιπωρούν τη Σκέψη.

Πολλά χρόνια τώρα η κινηματογραφική τέχνη δη­λητηριάζει την πνευματική ζωή και χαμηλώνει τη στά­θμη της.

Η ΣΚΗΝΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ(1821)

 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

του Βάλτερ Πούχνερ στη Ράνια Παπαδοιτούλου, περ_ΣΧΕΔΙΑ_τ.88-2021, σελ..30-34.

«Το θέατρο είναι

το πιο αποτελεσματικό μέσο

για να περάσεις ένα μήνυμα,

γιατί γίνεται από ζωντανούς

ανθρώπους και ο ζωντανός

άνθρωπος είναι πάντα

πιο πειστικός

από το δοκίμιο».

Από τις παραστάσεις αντίστασης στην Κωνσταντινούπολη ώς εκείνες στη Μολδοβλαχία, ένας κορυφαίος ελληνιστής και θεατρολόγος, ο Βάλτερ Πούχνερ, αναζητεί το νήμα που συνδέει το θέατρο με την εθνική παλιγγενεσία, ενώ περιδιαβιάνει δυο αιώνες θεατρικών απεικονίσεων του καταστατικού γεγονότος του ελληνικού κράτους.

Γεννημένος το 1947 στη Βιέννη, ο Βάλτερ Πούχνερ αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ερευνητές του νεοελληνικού θεάτρου. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 80 βιβλία, πάνω από 300 μελέτες και γύρω στις 1.000 βιβλιοκρισίες και βιβλιοπαρουσιάσεις.

Χώρος των ερευνητικών του ενδιαφερόντων είναι η ιστορία και θεωρία του ελληνικού, μεσογειακού και βαλκανικού θεάτρου, η συγκριτική λαογραφία, οι βυζαντινές και νεοελληνικές σπουδές, φιλολογικά και ιστορικά θέματα, η έκδοση κειμένων, καθώς και η θεωρία του θεάτρου και του δράματος. Το Νοέμβριο του 2018, του απονεμήθηκε ο τίτλος του επίτιμου καθηγητή από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το βιβλίο του καθ. Βάλτερ Πούχνερ «Το 1821 και το θέατρο. Από τημυθοποίηση στην απομυθοποίηση» δίνει μια συνολική εικόνα της τύχης του ηρωικού έπους και των πρωταγωνιστών του στο ευρωπαϊκό και ελληνικό θέατρο, έως τις αρχές του 21ου αιώνα.

Η τυραννία της ευτυχίας

( Παπαδοδημητράκη Μαρία, περ.ΣΧΕΔΙΑ, τ.88/2021, σελ.36-39).

Το αδυσώπητο κυνήγι ενός στρεβλού «ευ ζην» μάς στερεί τη δυνατότητα να χαρούμε τις απλές καθημερινές στιγμές, αλλά και να ωφεληθούμε από τον πλούτο των αρνητικών συναισθημάτων. 

Οι κάτοικοι του Παναμά, χώρας της κεντρικής Αμερικής, θεωρούνται ως οι ευτυχέστεροι του κόσμου, καταδεικνύοντας πως η σχέση χρημάτων και ευδαιμονίας είναι πολύ πιο πολύπλοκη απ'ό,τι πιστεύουμε.

«Η ατέρμονη επιδίωξη της ευτυχίας μπορεί πραγματικά να μας στερήσει τη χαρά που παίρνουμε από τα καλά πράγματα που μας συμβαίνουν» «Είμαστε ένοχοι αν δεν είμαστε καλά.

Η έλλειψη χαράς είναι μια αποτυχία για την οποία πρέπει να λογοδοτήσουμε σε όλους και στη συνείδησή μας». «Όταν λέμε στον εαυτό μας "σκέψου θετικά", πετυχαίνουμε το αντίθετο.

Οι αρνητικές σκέψεις επιστρέφουν πιο έντονα

από πριν». «Η δυστυχία είναι μια αυθεντική ανθρώπινη εμπειρία.

Η πίεση να νιώθουμε ευτυχισμένοι μας βάζει σε σύγκρουση με τον εαυτό μας».