Ο χρόνος οδηγεί κάθε δευτερόλεπτο της ζωής μας με τρόπους που δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε.
Τι είναι όμως ο χρόνος; Όλοι γνωρίζουμε, ότι ο χρόνος είναι εκεί έξω, αλλά δεν μπορούμε να τον δούμε, να τον αισθανθούμε, να τον γευτούμε, να τον αγγίξουμε ή να τον μυρίσουμε.
Τοῦτο
δὲ ὅλον γέγονεν ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν
ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου
λέγοντος· Ἰδοὺ
ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται
υἱόν, καὶ καλέσουσι τὸ ὄνομα αὐτοῦ
Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον
μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός.
(Ματθ.1,22-23)i.
Είθε ο Κύριος να μας ευλογεί με ειρήνη, αγαθοποιό θέληση και χαρά.
Από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου: «Τώρα, η γέννηση του Ιησού έγινε με αυτόν τον τρόπο» (1:18)ii.
Μερικές φορές αναρωτιέμαι τα Χριστούγεννα δεν ξεκινούν και η Ενσάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού δεν τελειώνει εορταστικά - αν δεν φθάσει η στιγμή που ακούμε αυτές τις λέξεις μέσα απ' τη Αγ.Γραφή που μας είναι τόσο ευχάριστα γνωστές.
Μένοντας μαζί με τους απλούς ανθρώπους και γνωρίζοντας περισσότερο τις συνήθειές τους, καταλαβαίνεις εύκολα γιατί η τόση διάδοση κάθε ομάδας του πεντηκοστιανού χώρου.
Η επανεύρεση στοιχείων της αφρικανικής ταυτότητας, όπως η κίνηση και η μελωδία, η ανεμελιά και ο ρυθμός, η χαρά και η ελπίδα, η δυσκολία παρακολούθησης κανόνων και περιορισμών, ο έρωτας για ζωή, βρίσκουν έκφραση στις λατρευτικές εκφράσεις του ''πεντηκοστιανισμού''.
Ένας γιατρός μάς μεταφέρει στην αφρικανική πραγματικότητα της ιερότητας και της αίσθησης του μυστηρίου του κόσμου, θεωρεί στρέβλωση τον ελληνοκεντρισμό που επιμένει ώς τις μέρες μας στην ορθόδοξη ιεραποστολή, ενώ διατρανώνει την πίστη του για την ανάγκη συνδυασμού περίθαλψης των ανθρώπων με τη συμβίωση μαζί τους.
Το Χριστόψωμο στην Πάρο ετοιμαζόταν την παραμονή των Χριστουγέννων με τέχνη, υπομονή και ιδιαίτερη φροντίδα, στολισμένο με ξηρούς καρπούς και τρωγόταν ανήμερα τα Χριστούγεννα.
Το έκοβε και το μοίραζε ο σπιτονοικοκύρης στα μέλη της οικογένειας, αφού το σταύρωνε πρώτα.
Η σχάρα ήταν παξιμάδι που φτιαχνόταν περίτεχνα σε σχήμα σταυρού ακουμπισμένο σε τετράγωνο πλαίσιο, στολισμένο με αμύγδαλα.
Το ζυμώνανε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και το κρεμούσαν στο εικονοστάσι μέχρι την Καθαρά Δευτέρα, οπότε και το έτρωγαν. Τα αγιοβασιλιάτικα κουλούρια θέλανε αρκετό «τρίψιμο», ζύμωμα δηλαδή, για να γίνουν αφράτα.
Σ’ ένα από τα πρώτα ταξίδια του στη Νιγηρία είχε αγοράσει από τους ντόπιους ένα τηλεσκόπιο το οποίο κρατούσε μόνο για τον εαυτό του.
Ήταν φτιαγμένο από ξύλο baobab (African baobab) με χρυσές λεπτομέρειες και ο φακός του ήταν φτιαγμένος από χαλαζία.
Σύμφωνα με την World Watch List του 2021 που συνέταξε η ομάδα υπεράσπισης Open Doors, υπήρχαν δύο σημαντικές τάσεις δίωξης το 2020: ο αριθμός των χριστιανών που σκοτώθηκαν αυξήθηκε κατά 60 % και οι κυβερνήσεις χρησιμοποίησαν τους περιορισμούς του COVID-19 ως δικαιολογία για ποικίλη θρησκευτική δίωξη . Θρησκευτικοί
ηγέτες που εκφράζουν απορίες σχετικές
με τους περιορισμούς για τον COVID-19
αποτέλεσαν «απειλή για τη δημόσια
ασφάλεια».
Ή κάπως έτσι πάει κι η κριτική για το όλο θέμα.
Στον απόηχο του Ολοκαυτώματος, σε μια εποχή που ο κόσμος ήταν τόσο ηθικά τραυματισμένος, τόσο ανυπόμονος για μια νέα αρχή, ο επιζών του Άουσβιτς, Elie Wiesel, θεώρησε ότι ήταν ευθύνη του να μιλήσει για όσους είχαν φιμωθεί.
Σε μια εποχή που οι περισσότεροι δεν άντεχαν να θυμούνται, ο Wiesel δεν άντεχε να ξεχάσει. Η υπόσχεση του Wiesel για το «ποτέ ξανά» δεν ήταν μόνο σε παλαιότερα θύματα φρικαλεοτήτων αλλά και σε όλα τα μελλοντικά θύματα. Έγραψε:
Τον είχε πιάσει όχι ακριβώς απελπισία αλλά το παράπονο τον Πέτρο, που, με έναν καλό του φίλο, έμοιαζαν σαν να μοιρολογούν πάνω από το άψυχο σώμα μιας χαμένης νεότητας.
Τους συνάντησα τυχαία στο καφενείο του Λάμπρου, απέναντι από το νηπιαγωγείο, εκεί, γύρω στις τέσσερις παρά, να αδικούν τους εαυτούς τους για τις δεκαετίες ενεργούς συμμετοχής στα κοινά, που, εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή, ένιωθαν, ότι δεν τελεσφόρησαν, ότι τόσα χρόνια προσπαθειών δεν έχουν δικαιωθεί. Τσάμπα αγώνες.
Στη θέση του συνεπιβάτη η Catherine, την πήγαινα στο αγαπημένο της κατάστημα να αγοράσει οικολογικά βερνίκια για μια νέα παραγγελία του «σχεδία αρτ».
Στρίβω δεξιά στη Ζαχάρωφ και σταματάω στο φανάρι με τη Β. Σοφίας. Κάνει λίγο κρύο, αν και έχει ήλιο.
Τέτοιες
μέρες πριν από 58 χρόνια ετοιμαζόμουν
να φύγω για τη Γερμανία. Είχε προηγηθεί
ο αδερφός μου τρία χρόνια πριν,
''επιλεγμένος''
από τη γερμανική επιτροπή που προσλάμβανε
εργάτες για να δουλέψουν σε γερμανικά
εργοστάσια.
«Επιλεγμένος» σήμαινε νέος, δυνατός και εντελώς υγιής. Ο πατέρας μου, που θέλησε να τον ακολουθήσει ένα χρόνο αργότερα, απορρίφθηκε από την επιτροπή, επειδή «του έλειπε ένα δόντι και ήταν πολύ μεγάλος», είχε ξεπεράσει τα σαράντα.
Κι όμως, πήγε. Πώς τα κατάφερε ;
Εάν βρίσκεστε στη Βενετία, στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου, και πηγαίνετε πάνω από τη γέφυρα στην Πινακοθήκη της Accademia—και αφού απολαύσετε λαμπρά βυζαντινά ''ζωγραφισμένα διακοσμητικά πάνελ γνωστά ως "μετώπια Αγ. Τραπέζης" (συνήθως συνδέονται στενά με τη βιβλική τέχνη, χαρακτηριστικά με τα μέλη της Αγίας Οικογένειας) στον κύριο όροφο, ανεβαίνετε πάνω για την υπόλοιπη συλλογή.
Μπορεί να μην παρατηρήσετε, αν δεν γυρίσετε και δεν κοιτάξετε πίσω, ότι ολόκληρος ο διάδρομος πάνω από τις δύο πόρτες έχει σχεδιαστεί για να εμφανίζει πίνακα της Αναγέννησης του Τιτσιάνο Βετσέλλιο (Tiziano Vecellio ή Vecelli, 1485/90 – 27-8-1576), που δείχνει αυτήν ακριβώς τη γιορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου (Presentazione di Maria al Tempio,1534–1538).
Είναι ένα εντυπωσιακό πανόραμα, πλάτους πάνω από είκοσι πέντε πόδια, με τους Ισραηλίτες να τριγυρίζουν έξω από το Ναό να συνωστίζονται γύρω από την Άννα και τον Ιωακείμ, και την Αγία Μαρία ως κοριτσάκι να ανεβαίνει τα εντυπωσιακά σκαλοπάτια στον Ναό για να γίνει δεκτή από τον Αρχιερέα.
Η κυρία Μαρία ήταν μία καλή κυρία. Τα άσπρα της μαλλιά πρόδιδαν το πέρασμα του χρόνου και τα λόγια της την εμπειρία της ζωής. Μπορεί να μην ήταν μορφωμένη με την πανεπιστημιακή έννοια, αλλά είχαν δει τα μάτια της πολλά.
Μιλούσαμε, τη συναντούσα στην εκκλησία, όπως οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, έτσι και αυτή είχε ανατραφεί να πιστεύει.
Ήταν τυπική σε θέματα πίστεως, πάντοτε την έβλεπα να κοινωνά, να κρατάει μία σακούλα με εικονίτσες τις οποίες μοίραζε.
Μιλούσαμε, είχαμε έρθει κοντά. Την έβλεπα να μεταφέρει μαζί της ένα τετράδιο στο οποίο κατέγραφε τις σκέψεις της. Δεν είχε και ανθρώπους δικούς της κοντά της, οπότε με αυτή την καταγραφή αισθανόταν ένα μοίρασμα.
Μία μέρα τη συνάντησα στο πάρκο στην κοντινή μας γειτονιά.
And I wonder when we are ever gonna change,
Living under the fear 'til nothing else remains
We don't need another hero.
We don't need to know the way home.
All we want is life beyond. The thunderdome.
(Tina Turner,Graham Lyle, Terry Britten)
Η συνήθης πρακτική των ταινιών με βάση τους υπερήρωες είναι ένας δυτικού τύπου μανιχαϊσμός: ο υπερήρωας είναι«εκ των πραγμάτων» καλός, λευκός και B.Αμερικανός. Και ο στρατός της B.Αμερικής πάντα πιστός σύμμαχος και προστάτης των απανταχού αδικημένων.
Η απαρχή των υπερ-ηρώων προηγήθηκε μερικά χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Χρυσή Εποχή τους συνέπεσε με την εμπλοκή των B.Αμερικανών στον πόλεμο, με τον Captain America να βοηθάει τα υποβρύχια να διασχίσουν τον Ατλαντικό και να φθάνει πριν τους σοβιετικούς στο Ράϊχσταγκ για να ''πλακώσει τον Χίτλερ στις φάπες''.
«Πρέπει να είναι μια πολύ έντονη ανάγκη: να γράφεις, σημειώνει ο Henri Calet,... Να μην εξαφανιστείς χωρίς να πεις, να φωνάξεις κάτι, οτιδήποτε…»(Henri Calet, Les Murs de Fresnes, Γενεύη, 2021). Οι αιχμάλωτοι των Γερμανών στην κατοχή στη φυλακή Fresnes (south of Paris), γράφουν σημειώματα και κάνουν χαράγματα και γκράφιτι στους τοίχους.
Η γραφή τους γίνεται το αποτύπωμα που παρατείνει τη ζωή και μετά το θάνατό τους. Πηγαίνουν με το κεφάλι ψηλά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Σηκώνονται στις μύτες των ποδιών τους για να τους πετύχουν καλύτερα οι σφαίρες. Κραυγάζουν: «ζήτω η πατρίδα…». Φεύγουν χαρούμενοι.
Είναι οι πιστοί που «υπερ-απολαμβάνουν» τη θυσία τους, όπως λέει ο Jacques Marie Émile Lacan . Ιδού, λοιπόν, η τέλεια απόδραση!
