Όσοι από εμάς δεν έχουμε αρρωστήσει, βρήκαμε ότι ο ιός μας έβγαλε τη ζωή μας από τα όριά της. Δεν μπορούμε εύκολα να εργαστούμε στο γραφείο ή στο κατάστημα ή, αν το κάνουμε, φαίνεται να διατρέχουμε υψηλό κίνδυνο.
Εμείς, συνήθως, συμβαίνει ν΄ασκούμε την τηλεργασία από το σπίτι, αν μπορούμε. Αλλά πολλοί άλλοι δεν έχουν πλέον καθόλου εργασία. Οι πόλεις και οι κωμοπόλεις με συχνά άδειους δρόμους και πεζοδρόμια είναι σχεδόν σαν πόλεις φαντάσματα.
Με την πάροδο των αιώνων, η ιδέα - θεωρία της πτώσης της ανθρωπότητας από μια κατάσταση αρχέγονης ευδαιμονίας και κοινωνίας με τον Θεό ήταν, faute de mieux (μη ούσης άλλης καλύτερης εναλλακτικής λύσης), ένα βολικό θεολογικό κέλυφος για να εντάσσει τόσο σημαντικά χριστιανικά δόγματα όπως η προέλευση του κακού και του θανάτου, η προέλευση της πρωταρχικής αμαρτίας, της ανθρώπινης ηθικής αδυναμίας, της ενσάρκωσης του Ιησού Χριστού και της θεολογίας του βαπτίσματος.
Το πρόβλημα, όπως είχαμε επισημάνει σε ένα άρθρο το 2013, (Paul Ladouceur. (2013). Evolution and Genesis 2–3:The Decline and Fall of Adam and Eve. St Vladimir’s Theological Quarterly, 57(1), 135-176.) έγκειται στο ότι δεν είναι ότι δεν είναι δυνατόν, παρά τις γενναίες προσπάθειες να το πράξουμε, να συμβιβάσουμε μια ιστορική κατανόηση της βιβλικής ιστορίας του παραδείσου και της πτώσης Αδάμ και Εύας με δεδομένα(data) επιστημονικά και θεωρίες.
Έχουν περάσει πολλοί μήνες καραντίνας και φαίνονται πλέον καθαρά οι συνέπειές της σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Η πανδημία έφερε στην επιφάνεια προβλήματα που υπέβοσκαν, άλλοτε συνειδητά άλλοτε όχι, σε όλους τους τομείς της ζωής μας.
Στην Εκπαίδευση δόθηκε ένα γερό χτύπημα με το παρατεταμένο κλείσιμο των σχολείων και το φαινόμενο της τηλεκπαίδευσης. Αναγκαία (ως ένα βαθμό), η τηλεκπαίδευση ματαίωσε τις προσπάθειες που έκαναν οι εκπαιδευτικοί προηγουμένως με προγράμματα φιλαναγνωσίας, αφού, ακόμη και στις περιόδους που τα σχολεία λειτουργούν εκ του σύνεγγυς, ο δανεισμός βιβλίων από τις σχολικές βιβλιοθήκες απαγορεύεται.
Η ∆ιατριβὴ
περὶ Εὐθανασίας, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας σημειώνει, άρχισε να γράφεται το
1776. Ωστόσο, ολοκληρώθηκε και εξεδόθη στην Πετρούπολη, το 1804, δύο μόλις
χρόνια πριν τον θάνατο του υπέργηρου Ευγενίου. Η μελέτη αυτή συνιστά απάντηση
σε μία πραγματική ερώτηση, την οποία απηύθυνε στον Βούλγαρη ο πρίγκιπας της
Τρανσυλβανίας Στέφανος Μιχαήλ Ρακοβίτσας: πῶς
ἄν τις ἔχοι γενναίως τε καὶ εὐψύχως, ἢ ἑαυτῷ
ἐπιόντα ἐκδέχεσθαι, ἢ ἐπελθόντα ἑτέροις αὑτῷ
οἰκείοις καὶ φίλοις, φέρειν τὸν θάνατον (πώς θα μπορούσε κάποιος να υποφέρει
τον επερχόμενο, είτε σε αυτόν τον ίδιο,
είτε στους οικείους και φίλους του, θάνατο με γενναιότητα και ευψυχία); Ο πλήρης τίτλος της ∆ιατριβῆς, που καταδεικνύει υπό ποία έννοια συνελάμβανε ο
συγγραφέας της την ευθανασία, είναι Περὶ
εὐθανασίας ἢ περὶ τῆς περὶ τὸν
θάνατον καρτερίας2.
Στο παρόν άρθρο αποβλέπουμε αφενός σε έκθεση των περιεχομένων στη ∆ιατριβὴ διδασκαλιών και αφετέρου στην κριτική εξέταση αυτών, ενώ γίνονται και κάποιες νύξεις για την πιθανή συμβολή της σκέψης του Βούλγαρη στη σύγχρονη συζήτηση περί ευθανασίας.
Αγαπητοί μου .
Ήταν προνόμιο να μοιραστώ μαζί με σας αυτό το συνέδριο της ISEC που διαλέγεται για το «Κακό και τον Πνευματικό Αγώνα σε μια εποχή πανδημίας».
Σας ευχαριστώ πολύ1.
Χάρη σε όλους σας, τους Αγίους Πατέρες και τους λοιπούς αξιότιμους ομιλητές, για την παρουσία σας - και για τις εξαιρετικές και δυναμικές παρουσιάσεις σας για το Ινστιτούτο Σπουδών του Ανατολικού Χριστιανισμού (ISEC).
Ευχαριστώ όλους τους συντονιστές και διαμεσολαβητές κάθε είδους, σε όλους όσους μας βοήθησαν τεχνολογικά - και ειδικότερα, για την έμπνευση, τη γενναιοδωρία και την καθοδήγηση του π. Sergey Trostyanskiy, Judith Scott και Dr. Conrad Fischer.
Όπως γνωρίζετε από την ακρόαση αυτών των ημερίδων, βαθιές και σύνθετες προκλήσεις ορθώνονται εμπρός μας καθημερινά σε αυτήν την πανδημική εποχή - και ως ποιμένες, κήρυκες, πατέρες και δάσκαλοι και διαμεσολαβητές στην πρώτη γραμμή της χριστιανικής διακονίας, συχνά βρίσκουμε τον εαυτό μας να διακρίνει τα ζητήματα που φέρουν σ΄ αμηχανία την κοινωνία μας απαιτώντας οδυνηρά συναρπαστική διορατικότητα.
Ωστόσο, εν μέσω αυτού του χάους και της ταλαιπωρίας, η Εκκλησία μας έχει κρατήσει πνευματικά ασφαλείς, με τη διαβεβαίωση της αγάπης και της παρουσίας του Θεού ανάμεσά μας.
 |
| St. Stephen's House Οξφόρδη |
Αυτό το δοκίμιο του καθ. Uzlaner Dmitry είναι μέρος μιας σειράς κειμένων που προέρχεται από το τρέχον ερευνητικό έργο «Contemporary Eastern Orthodox Identity and the Challenges of Pluralism and Sexual Diversity in a Secular Age », η οποία είναι κοινή προσπάθεια μελετητών από το Κέντρο Ορθόδοξων Χριστιανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Fordham και το Πανεπιστήμιο του Exeter, χρηματοδοτούμενο από το British Council, τους Φίλους του Βρετανικού Συμβουλίου και το Ίδρυμα Henry Luce ως μέρος του προγράμματος ««British Council’s “Bridging Voices” programme » (YouTube). Τον Αύγουστο του 2019, 55 Έλληνες και λοιποί Ευρωπαίοι μελετητές1 συγκεντρώθηκαν για ένα διεθνές συνέδριο στο St. Stephen's House της Οξφόρδης.
Ποιες είναι οι Ευρωπαϊκές χώρες με την ισχυρότερη κοινωνική επιρροή της Χριστιανικής Εκκλησίας τους; Μάλλον Ρωσία, Πολωνία, Ρουμανία, Ουγγαρία.
Ποιες είναι εκείνες με την υψηλότερη αθεΐα; Εύκολο, Γαλλία και Βρετανία.
Και ποιες διακρίνονται για το σφοδρότερο αντιεκκλησιαστικό τους ρεύμα;
<<Ως κήρυκες του Λόγου που έχουν βαθιές σχέσεις τόσο με την πίστη όσο και με τον μετανεωτερικό κόσμο, οι ιερείς έχουν τεράστια δυνατότητα να τον επηρεάσουν επιφέροντας μια θετική αλλαγή με κατεύθυνση προς το Ευαγγέλιο του Χριστού.
Παρέχουμε βιωματικά αυτό το παράδειγμα καθημερινά με τα λόγια μας, όχι μόνο από τον άμβωνα αλλά και μέσα στις σχέσεις μας εκτός της Ενορίας .
Είμαστε ‘’τα χέρια και τα πόδια, τα μάτια και τα αυτιά του Χριστού’’, ώστε να ανταποκριθούμε στην ανθρώπινη τραγική κατάσταση ανεξάρτητα από το τι αυτή είναι.
Σε αυτή ομιλία1 υπογραμμίζεται η έννοια και το καθήκον της Ορθόδοξης Θεολογίας στη σύγχρονη Ευρώπη. Η Ορθοδοξία δεν είναι ξένη για την Ευρώπη, αλλά αναπόσπαστο μέρος της πνευματικής της ταυτότητας. Τα θεμέλια της Ευρώπης περιλαμβάνουν τη Χριστιανική Ανατολή, όπως και τη Χριστιανική Δύση. Η Ορθόδοξη Θεολογία δεν σημαίνει επανάληψη της Παράδοσης αλλά εμπλοκή με το παρελθόν & το παρόν, για ένα ανθρώπινο μέλλον και μια κουλτούρα ανοχής και διαλόγου.
Εάν η θεολογία της Εκκλησίας πρέπει να δεχτεί τα ζητήματα της ιστορίας για να είναι ζωτικής σημασίας και να υπηρετήσει την ανθρωπότητα, το ίδιο δεν ισχύει για τα συμπεράσματα που μπορεί να βγει βιαστικά η ιστορία. Οι χριστιανοί μερικές φορές δεν έχουν αποδεχτεί αρκετά εύκολα τις ερωτήσεις της ιστορίας και μερικές φορές τείνουν να δεχτούν πολύ εύκολα τις απαντήσεις της.
Ας τον ακούσουμε.
Ανθεκτικότητα και Aειφόρα
Bιωσιμότητα στην κρίση της
Covid-19 .
Η ποικίλη ακαμψία της ‘’πανδημίας’’ εκ της Covid-19 κατέστησε σαφές, όπως σε ένα μεγεθυντικό φακό, πόσο ευάλωτη είναι η κοινωνία μας και κατά πόσο στηρίζεται σε στρατηγικές που βασίζονται στη γνώση και την πρόληψη.
Ειδικά σε περιόδους κρίσης, η βιωσιμότητα με τα επιχειρήματά της για την συστημική σκέψη, την ανθεκτικότητα και την προληπτική δράση είναι απαραίτητη, ώστε να μην φαλκιδευθούν τα προβλήματα του αύριο με λύσεις βραχυπρόθεσμες.
Για τους Χριστιανούς, η κρίση αποκαλύπτει, εάν η πίστη τους είναι μια υπαρξιακή πηγή δύναμης και υπομονής χάριν της εν ημίν ελπίδος ή αν είναι ήδη τόσο κενή, όσο κι οι εκκλησίες κατά το Πάσχα του 2020.
(ΣτΜ.: μεταφέρθηκε στην καθομιλουμένη ένα παλαιό άρθρο του οποίου -νομίζομε- η αξία έγκειται σήμερα στο ότι με γλυκά αφηγηματικό τρόπο μας περιγράφει προϋπάρχουσες αναζητήσεις στις διεθνείς ''δεξαμενές σκέψεις'').
Μνήμες, βιώματα, γεγονότα έρχονται μαζί σου, όλα όσα μας μεγάλωσαν, ίσως και μας σημάδεψαν. Χαμογελάμε για κάποια, νοσταλγούμε κάποια άλλα, συγκινούμαστε... Ενίοτε πονάμε και άλλοτε μιας και ντρεπόμε4στε θα θέλαμε να τα σβήσουμε από την μνήμη μας και από την μνήμη των άλλων… Το παρελθόν! "Ένας ολόκληρος κόσμος στον όποιο ζήσαμε, μια ζωή πού πέρασε. Τη μετράμε, τή ζυγίζουμε. Νιώθουμε να σημαδεύει το παρόν και το μέλλον.
Πολλά μπορεί να νιώθει κανείς για το παρελθόν του.
Αλλά η ευωδιά του ενεργοποιεί τη μνήμη μου και ξεχύνονται από το μυαλό μου μύριες αναμνήσεις.
Τα μικρά παιδιά στη Βυζαντινή εκκλησία του χωριού μας που η καθαρότητα των κεριών, καμωμένα από κερί μέλισσας, συνέπλεε με την αθωότητά μας.
(...)Τά όπλα μας αρχίζουν απ’ τήν αγάπη καί κάθε τους αρίθμηση μέ τήν αγάπη κλείνει. Νους, ψυχή, σώμα στή δούλεψη τής αγάπης. Η πίστη τό κράτος της, η έκσταση λάμψη της κι ανάβρυσμα της. "Όλα της αγάπης.
’Επειδή amoris causa έγινε κι ο κόσμος, γίναμε κ’ εμείς νά τόν χαρούμε στόν Παράδεισο. Κ’ ή αγάπη ετούτη ή πολεμική φανέρωμα και δύναμη πένθους είναι γιά τό πέσιμό μας. Καί παραμάχαιρό της ο φρενήρης διαλογισμός του θανάτου.
’Εδώ η μάχη των μαχών.’Εκείνος πού θά ξεχάσει τό θάνατο βουλιάζει στή φθαρτική ματαιότητα, στή ματαίωση τής ζωής.
Κ’ έχει δικό του τό γκρεμό της μηδενικότητας.
Γιατί ό Θεός περιμένει τήν επίθεσή μας.
’Ερωτικό μεγαλείο της γοτθικής αιχμηρότητας.
Όποιος συναδράχνει τήν υπόσταση, έξω καί μέσα κόσμο, καί τή γυρίζει σέ πάλη μέ τό θάνατο μέσ’ άπ’ τό θάνατο,
ειν’ ο βαθύτατος Νικητής(...)
(Ν.Καρούζος, Επιστολή , περ.Σύνορο (1965), τευχ.35, σ.65)
Του Piero Bonicelli 23 Μαρτίου 20201.
H ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ.
Ο αμερικανικός λαός είναι βαθιά διχασμένος και πολωμένος στις πολιτικές στάσεις και επιλογές του. Ο διχασμός και η πόλωση στον αμερικανικό πολιτικό χώρο επηρέασαν επίσης τις χριστιανικές εκκλησίες και κοινότητες, παρόλο που ορισμένοι από τις χριστιανικές εκκλησίες επέλεξαν να μην αντιμετωπίσουν επισήμως τις προκλήσεις που θέτει η πολιτική για την προσωπική και κοινοτική ζωή τους. Η σχέση της πολιτικής και της χριστιανικής πίστης είναι ένα πολύ περίπλοκο ζήτημα που χρήζει προσεκτικής προσοχής, καθώς η χριστιανική πίστη και η πολιτική καθορίζουν, σε μεγάλο βαθμό, την προσωπική και συλλογική ζωή των ανθρώπων. Καθώς εξετάζουμε τη σχέση της θρησκείας με την πολιτική, είναι επιτακτική ανάγκη να μην είμαστε προσεκτικοί για να μην μειώσουμε ή να υποτάξουμε το ένα στο άλλο ή το αντίστροφο. Επιπλέον, λόγω της περίπλοκης φύσης της σχέσης μεταξύ θρησκείας και πολιτικής, πρέπει να αντισταθούμε στον πειρασμό να θεωρήσουμε τις σκέψεις μας σχετικά με αυτό το θέμα ως την τελική συνταγή για το πώς οι θρησκευτικές κοινότητες και οι χριστιανικές εκκλησίες πρέπει να εντοπίζουν τις βασικές αιτίες των πολιτικών προκλήσεων και να επιλέγουν τα ζητήματα που αξίζουν τη στοχαστική συμβολή της θεολογίας τους.
τὸν προαιώνιον Λόγον,
ἐν Σπηλαίῳ
ἔρχεται,
ἀποτεκεῖν ἀποῤῥήτως.
Χόρευε ἡ οἰκουμένη ἀκουτισθεῖσα,
Σαν τα φθινοπωρινά φύλλα σκόρπησαν οι ημέρες του ημερολογίου και μας φέρανε πιο κοντά στη μεγάλη εορτή πού παρηγορεί την καρδιά μας και φωτίζει την προοπτική της ζωής μας: τη γιορτή των Χριστουγέννων.
[see.McCarty, V.K, Encouragement_from_the_Desert_Mothers_in_Troubling_Times. in:https://www.academia.edu/44368281/_Homily_of_Encouragement_from_the_Desert_Mothers_in_Troubling_Times_by_VK_McCarty]
Ο Ιησούς στην Καινή Διαθήκη έχει προσευχηθεί για πολλά από τα πράγματα που μας προκαλούν ανησυχία σήμερα: κι όμως, παρ΄ όλα αυτά το αίσθημα ότι ο κόσμος μας έχει καταληφθεί από τα στοιχεία του κακού εξακολουθεί να είναι συγκλονιστικό.
Έτσι, είναι καλό να θυμόμαστε ότι ο Ιησούς ότι αποσυρόταν συχνά στην έρημο για να προσευχηθεί μόνος του ώστε να λάβει δύναμη και στήριξη. Και πολλοί εμπνεύστηκαν από αυτό το γεγονός ώστε να τον ακολουθήσουν εκεί, ιδιαίτερα στους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού.
Ενώ οι περισσότεροι από αυτούς τους πρώτους Πατέρες της ερήμου ήταν άντρες που προσεύχονταν στον Θεό στο τραχύ έδαφος των λόφων έξω από τα παλαιστινιακά χωριά και πάνω από το Νείλο, υπήρχαν και γυναίκες που αποσύρθηκαν στην έρημο, επιδιώκοντας να ζήσουν πραγματικά την εντολή του Χριστού (βλ. Chaîne, M. (Marius), (1960). Le manuscrit de la version copte en dialecte sahidique des "Apophthegmata Patrum". Imprimerie de l'Institut franca̧is d'archéologie orientale, Le Caire ).
